با تشخیص زودهنگام سرطان و جلوگیری از تأخیر در مراقبتها، میتوان پیشرفتهای چشمگیری در زندگی بیماران سرطانی ایجاد کرد
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه با بیان این موضوع که سرطان گروه بزرگی از بیماریها هستند که میتواند تقریباً در هر اندام یا بافتی از بدن ایجاد شود، گفت: در حال حاضر در سراسر جهان، سرطان بعد از بیماریهای عروق، کرونر قلب و سکته مغزی، دومین علت مرگومیر است.
دکتر فاطمه پورحاجی در خصوص شایعترین سرطانها افزود: طبق آمارهای جهانی سرطان ریه، پروستات، روده بزرگ، معده و کبد شایعترین انواع سرطان در مردان است، در حالی که سرطان پستان، سرطان روده بزرگ، ریه، دهانه رحم و تیروئید شایعترین انواع سرطان در زنان است.
وی اظهار داشت: در ایران سرطانها بعد از بیماریهای قلبی، عروقی بهعنوان دومین عامل مرگومیر میباشد.
متخصص آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت اظهار داشت: تقریباً 70 درصد مرگومیرهای ناشی از سرطان در کشورهای با درآمد کم و متوسط رخ میدهد، حدود یک سوم مرگومیرهای ناشی از سرطان ناشی از مصرف دخانیات، شاخص توده بدنی بالا و چاقی، مصرف الکل، مصرف کم میوه و سبزیجات و عدم فعالیت بدنی است و عفونتهای سرطانی مانند هپاتیت و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) تقریباً 30 درصد موارد سرطان را در کشورهای با درآمد کم و متوسط متوسط تشکیل میدهند.
عضو هیئت علمی دانشگاه در خصوص عوامل خطر سرطانها گفت: مصرف دخانیات، مصرف الکل، رژیم غذایی ناسالم، عدم تحرک بدنی و آلودگی هوا از عوامل خطر ابتلا به سرطان (و سایر بیماری های غیرواگیر) هستند.
وی تصریح کرد: ویروسهای هپاتیت B و C و برخی از انواع HPV به ترتیب خطر ابتلا به سرطان کبد و دهانه رحم را افزایش میدهند و لازم به ذکر است عفونت با HIV به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطانهایی مانند سرطان دهانه رحم را افزایش میدهد.
عضو هیئت علمی دانشگاه در خصوص راهکاری پیشگیری از ابتلا به سرطان عنوان داشت: در حال حاضر بین 30 تا 50 درصد از سرطانها با اجتناب از عوامل خطر، همچنین میتوان از طریق تشخیص زودهنگام سرطان و درمان و مراقبت مناسب از بیماران مبتلا به سرطان، بار سرطان را کاهش داد و مهم است بدانیم بسیاری از سرطانها در صورت تشخیص بهموقع و درمان مناسب شانس بالایی برای درمان دارند.
دکتر پورحاجی بیان داشت: عدم استفاده از دخانیات؛ حفظ وزن بدن در محدوده طبیعی؛ داشتن رژیم غذایی سالم، از جمله میوه و سبزیجات؛ انجام فعالیت بدنی به طور منظم؛ اجتناب از مصرف الکل؛ واکسیناسیون علیه HPV و هپاتیت B، اجتناب از اشعه ماوراء بنفش (که در درجه اول ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید و دستگاه های برنزه مصنوعی است)؛ اطمینان از استفاده ایمن و مناسب از اشعه در مراقبتهای بهداشتی (برای اهداف تشخیصی و درمانی)؛ به حداقل رساندن مواجهه شغلی با اشعه یونیزان؛ و کاهش قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا از مواردی است که میتوان خطر ابتلا به سرطان را کاهش داد.
وی در خصوص تشخیص زودهنگام سرطان گفت: وقتی سرطان زود تشخیص داده شود، به احتمال زیاد به درمان پاسخ میدهد و میتواند احتمال بقاء بیماران را افزایش دهد از طرفی میتواند به عوارض و هزینههای درمانی کمتر منجر شود و با تشخیص زودهنگام سرطان و جلوگیری از تأخیر در مراقبتها، میتوان پیشرفتهای چشمگیری در زندگی بیماران سرطانی ایجاد کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: تشخیص زودهنگام شامل سه جزء است: آگاهی از علائم انواع مختلف سرطان و اهمیت درخواست مشاوره پزشکی در صورت نگرانی؛ دسترسی به خدمات ارزیابی و تشخیص بالینی وارجاع به موقع به خدمات درمانی.
وی عنوان داشت: غربالگری با هدف شناسایی افرادی است که یافتههای مربوط به سرطان خاص یا پیش سرطانی را قبل از بروز علائم بیماری نشان میدهند، هنگامی که در طول غربالگری ناهنجاریها مشخص میشوند، برای تشخیص (یا عدم تشخیص) باید آزمایشات بیشتری انجام شود و همچنین در صورت نیاز فراد برای درمان ارجاع شوند.
متخصص آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت در پایان اظهار داشت: بار سرطان همچنان در سطح جهانی در حال افزایش است و فشارهای جسمی، عاطفی و مالی زیادی بر افراد، خانوادهها، جوامع و سیستمهای بهداشتی وارد میکند و در کشورهایی که سیستمهای بهداشتی قوی هستند، میزان بقاء بسیاری از انواع سرطان به لطف تشخیص زودهنگام، درمان با کیفیت و مراقبت از بازماندگان بهبود مییابد.